Банк тизими: чорак якунлари муҳокама қилинди

Республика Марказий банкида банк тизимининг 2009 йилнинг I чорагидаги фаолияти якунлари, мамлакатимиз Президенти И.А.Каримовнинг Вазирлар Маҳкамасининг шу йил 13 февралда ўтказилган йиғилишидаги дастурий маърузаларида ҳамда ҳукуматнинг 2009 йил 15 апрелдаги мажлисида жаҳон иқтисодий инқирози оқибатларининг мамлакат иқтисодиётига таъсирини олдини олиш ва бартараф этишга йўналтирилган Инқирозга қарши чоралар дастурини амалга оширишни жадаллаштириш борасида банк тизими олдига қўйилган долзарб вазифалар ижросига бағишланган кенгайтирилган Бошқарув мажлиси бўлиб ўтди.

Мажлисни Республика Марказий банки раиси Ф.Муллажонов бошқарди.

Қайд этилдики, 2009 йилнинг 1-чорагида республика Марказий банки томонидан амалга оширилган қатъий пул-кредит сиёсати макроиқтисодий барқарорликни мустаҳкамлаш ва инфляцияни пасайтиришга қаратилди.

Айни пайтда иқтисодиётда инфляцион кутилмаларнинг олдини олиш мақсадида Марказий банкнинг қайта молиялаш ставкаси ўзгартирилмасдан йиллик ҳисобда 14 фоиз даражасида ушлаб турилди.

Ушбу чора-тадбирлар истеъмол маҳсулотлари нархларига монетар омилларнинг таъсирини бартараф этди ва шу йўл билан инфляциянинг белгиланган кўрсаткичлар доирасида бўлишига эришилди.

Мажлисда жаҳоннинг кўплаб мамлакатларини қамраб олган молиявий инқироз кўламига қарамай, Ўзбекистон банк тизими ишончлилиги ва барқарор ривожланаётгани, хорижий молиялаштириш манбаларига қарамлиги йўқлиги ва ташқи инқироз ҳолатларининг салбий таъсирига берилмаслик хусусиятлари билан ажралиб туриши алоҳида таъкидланди.

Бугунги кунда 13 та тижорат банки нуфузли "Standard & Poor's”, “Fitch ratings” ва “Мoody"s” халқаро рейтинг компанияларининг барқарорлик рейтингига эгалар.

Ҳисобот даврида банклар фаолиятини янада такомиллаштириш, аҳоли ва хўжалик юритувчи субъектларининг бўш пул маблағларини депозитларга жалб қилишни рағбатлантириш, капиталлашув даражасини янада ошириш, инвестиция жараёнларидаги иштирокини янада кенгайтириш, уларнинг эркинлигини мустаҳкамлашга алоҳида эътибор қаратилди.

Бу борада кўрилган чора-тадбирлар натижасида тижорат банкларининг жами капитали њтган йилнинг шу даврига нисбатан 46,3 фоиз ортиб, 2 трлн. 268 млрд.сўмга етди.

Банк активлари 2008 йилнинг шу даврига нисбатан 33,2 фоиз ўсиб, 12 трлн. 885 млрд.сўмдан ошиб кетди.

Мамлакатамизда банкларни акциядорлик банкларига айлантириш жараёни жадал бормоқда. Бугунги кунга келиб акциядорлар сони 221 мингтадан зиёд бњлиб, уларнинг 71 фоизини жисмоний шахслар ташкил этмоқда.

Иқтисодиётнинг реал секторига ажратилаётган кредитлар миқдори мутассил ортиб, бугунги кунда 7 трлн. сўмдан ошди.

2009 йилнинг I-чорагида Инқирозга қарши чоралар дастурининг амалга оширилиши, шу жумладан экспорт қилувчи корхоналарни қўллаб-қувватлаш, уларнинг барқарор ишлашини таъминлаш, хўжалик субъектларини модернизация қилиш, техник ва технологик қайта жиҳозлаш бўйича стратегик инвестицион лойиҳаларни молиялаштириш учун тижорат банклари томонидан ажратилган кредитлар миқдори ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 45,4 фоиз ошиб, 321,1 млрд. сўмни ташкил этди.

Ҳисобот даврида банклар томонидан кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш учун ажратилган кредитлар миқдори 2008 йилнинг шу даврига нисбатан 65,7 фоиз ошиб, 445,6 млрд.сўмга етди.

Ёш оилаларга имтиёзли шартлар асосида 37,6 млрд. сўм миқдорида ипотека, истеъмол ва микрокредитлар ажратилди.