Har bir inson o‘z hayoti davomida maqsadlar qo‘yadi va kvartira, mashina sotib olish, o‘zlari uchun yoki bolalar uchun ta'lim olish, uy jihozlarini yangilash, to‘y bayramini tashkil etish, munosib keksalikni ta'minlashni orzu qiladi.
Birinchi o‘rinda istiqboldagi orzularingiz xaqida batafsil o‘ylab olishingiz kerak. Albatta yaqinlaringiz fikrlarini inobatga olgan va ustunlik darajalarini belgigan holda – ahir barcha maqsadlarga bir vaqtning o‘zida erishib bo‘lmaydi.
Masalan, siz 2025-yilgacha farzandingizning 4 yillik universitet ta'limi uchun 60 million so‘m miqdorida pul to‘lashni boshlashni rejalashtiryapsiz. Buning uchun siz xarajatlarni, mavjud resurslarni va har oyda jamg‘arib qo‘yishingiz kerak bo‘lgan pulni hisoblashingiz kerak.
Bizning hayotimizda inflyasiya kabi noxush hodisa mavjud bo‘lib, u nafaqat kundalik hayotimiz xarajatlarini vaqt o‘tishi bilan oshirishi, balki kelajakda moliyaviy maqsadlarimiz narxiga ham ta'sir qilishi mumkin. Inflyasiya har yili pulga "ta'sir ko‘rsatar" ekan, kelajakda maqsadingiz nechpulga tushishini bilishingiz kerak.
Maqsadning kelajakdagi bahosi uchun formula:
Kelajakdagi narxi
=
Hozirgi narxi * (iste'mol narxlari indeksi1 / 100) maqsadgacha bo‘lgan yillar soni
Masalan, joriy inflyasiyani hisobga olgan holda narxi yiliga 15 mln. so‘m (4 yilga 60 mln. so‘m) bo‘lgan to‘rt yil davomida bakalavriat yo‘nalishida shartnoma to‘lash shartli ravishda 124,400,000 gacha oshadi:
Maqsadga erishish uchun har oy nechpul jamg‘arish kerakligini aniqlashda quyidagi hisob-kitobni amalga oshirishingiz lozim:
Maqsad uchun oylik jamg‘arish
=
Maqsadning kelajakdagi narxi / maqsadgacha bo‘lgan oylar soni
Maqsadlarni hozirgi vaqtda olayotgan daromadingizga qarab belgilagingiz lozim. Bu holatda siz maqsadlaringizga erishishni realistik tarzda baholagan bo‘lasiz. Agar kelajakda daromadingiz ko‘paysa, maqsadingizga tezroq erishasiz.
Moliyaviy maqsad | Muddati | Narxi | Kelajakdagi narxi | Oylik jamg‘arish miqdori |
Ta’lim | 5 yil | 60 000 000 | 124 400 000 | 2 075 000 |
1 Iste'mol narxlari indeksi haqida batafsil Davlat statistika qo‘mitasining veb-saytidan ma'lumot olish mumkin.
Moliyaviy maqsadlar nima va qanday qilib ularni to‘g‘ri belgilash hamda ularga erishish mumkin?