Қуйида келтирилган жадвалда анъанавий ва ислом банкчилиги ўртасидаги асосий назарий ва амалий фарқлар кўрсатиб ўтилган.

Анъанавий ва ислом банкчилиги ўртасидаги тафовутлар

Ислом банкчилиги муаммолари

Холислик нуқтаи-назаридан юқорида келтирилган жадвалда анъанавий банкчилик ислом банкчилигининг энг олий ва соф концепцияси билан таққосланганлигини, шунингдек, бундай соф концепция асосида фаолият юритувчи ислом банкини топиш ҳам мушкул вазифа эканлигини тан олишимиз керак. Бугунги кунда фаолият юритувчи ислом банклари 1970 йилларда бу тизим асосчиларини илҳомлантирган фалсафий ва олиймақом асосдан муайян даражада фарқ қилади.

Ҳозирги кунда ислом банкчилиги барча шаклларда намойиш этилган: банклар ва банк бўлмаган молия муассасалар, йирик ва майда, ихтисослаштирилган ва диверсификация қилинган, анъанавий ва инновацион, миллий ва кўп миллатли, эҳтиёткор ва эҳтиётсиз, қатъий тартибда бошқариладиган ва эркин ва ҳ.к.з. Айрим ислом банки муассасалари, айниқса анъанавий банкларнинг «исломий дарчалари» ўз (анъанавий) банкларига тақлид қилишса, бошқалари кескин фарқ қилади (анъанавий банкларлардан). Баъзилари илоҳий қонун-қоидалар асосида фаолият юритса, бошқалари диндан мижозларни жалб қилиш усули сифатида фойдаланади. Муаммо шундаки, ислом банкчилигининг соф ғоялари обрўсига жойлардаги воқелик сабаб путур етиши мумкин. Агар бу соҳа ривожи учун керакли қадамлар қўйилмаса, яъни асл ислом банк-молия соҳасининг ўзига хос жиҳатлари ва энг асосийси унинг руҳияти ўрнатилмаса, жамиятдаги бу соҳага бўлган ишонч йўқолади.

Ислом банкчилиги хилма-хил муаммоларга дуч келади. Шунга қарамай, асосий вазифалардан бири – ушбу соҳанинг пайдо бўлишига сабаб бўлган ҳолатга қайтмаслик.

Ислом банкчилиги ва молиясига бўлган ишончни қайта тиклаш ва қўллаб-қувватлаш вақти келди. Одамлар қайси банк тизимидан фойдаланишни ўзлари танлай олишлари зарур. Бунинг учун эса иккала банк тизими ривожланишига ҳам тенг имкониятлар берилиши, шарт-шароитлар яратилиши лозим.

Баъзи манбалар:

https://www.cass.city.ac.uk/faculties-and-research/research/cass-knowledge/2016/april/are-islamic-banks-inherently-more-stable-than-conventional-banks

https://islamicmarkets.com/education/asset-backed-financing

https://www.cass.city.ac.uk/faculties-and-research/research/cass-knowledge/2016/april/are-islamic-banks-inherently-more-stable-than-conventional-banks